Blog

Öğrenme güçlüğü denildiğinde genellikle akla “Disleksi- Okuma Bozukluğu” kısmı geliyor. Ancak öğrenme güçlüğü başlığı altında Disgrafi (Yazılı anlatım bozukluğu) ve Diskalkuli (Matematik bozukluğu) da yer alıyor.  Bu yazıda Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından belirlenen tanı kriterlerini paylaşıyoruz.

Özgül Öğrenme Güçlüğü – Okuma Bozukluğu – Disleksi

Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından hazırlanan psikiyatrik bozukluk tanı sınıflandırmasında (DSM-IV) belirlenen Okuma Bozukluğu ölçütleri şunlardır:

1. a) Bireysel olarak uygulanan standart doğru okuma ya da kavrama testleri ile ölçüldüğü üzere, kişinin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ düzeyi ve yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma başarısı beklenenin önemli ölçüde altındadır.
2. b) A tanı ölçütündeki bozukluk, okul başarısını ya da okuma becerileri gerektiren günlük yaşam etkinliklerini önemli ölçüde bozar.
3. c) Okuma bozukluğu duygusal bozuklukla birlikte görülse bile, okuma zorluğu genellikle daha fazladır.

Okuma bozukluğu; çocuğun kelimeleri tanıma yeteneğinde bir bozukluk, yavaş ve yanlış okuma ve iyi anlayamama olarak tanımlanmaktadır.

Okuma Bozukluğu Olan Çocukların Sıklıkla Okumada Yaptıkları Hatalar

• Okurken satır atlar, yerini kaybeder.
• Okumada hız ve nitelik açısından yaşıtlarından geridir.
• Hangi harfle hangi sesin eşleşeceğini bilemez.
• Harfin şekli ile sesini birleştiremez.
• Kelimeleri hecelerken ya da harflerine ayırırken zorlanır.
• Sınıf düzeyinde bir parçayı okuduğunda anlamakta zorlanır, başkasının okuduklarını daha iyi anlarlar.
• Bir metni okumaya çalışırken, sözcüklerin başına odaklanmakta zorlanabiliri ve sözcüğün ortasından başlayabilir.
• Akranlarına göre okumayı geç öğ
• Sözcüklerin anlamını ve gramer kurallarını bilemez. Özne ile eylemi birleştiremez. Sözcükleri parçanın anlamını bozan bir şekilde okuduğunda bunu fark edemez.
• Sözel okumalarında birçok hatalar yaparlar. Hatalar genellikle atlamalar, eklemeler ve kelimelerin çarpıtılmasıdır.
• Çocukların yazılı harf karakterlerini ve büyüklüklerini, özellikle uzaysal yönelimde ve çizginin uzunluğunda farklı algılamalarından dolayı, ayırt etme güçlüğü çekerler.
• Basılı veya yazılı dildeki okuma sorunları harflerde, cümlelerde ve hatta bir sayfada olabilir. Çocukların okuma hızı yavaş ve sıklıkla az anlamayla birliktedir.

Özgül Öğrenme Güçlüğü – Yazılı Anlatım Bozukluğu – Disgrafi

Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından hazırlanan psikiyatrik bozukluk tanı sınıflandırmasında (DSM-IV) belirlenen Yazılı Anlatım Bozukluğu ölçütleri şunlardır:

1. a) Bireysel olarak uygulanan standart testler ile ölçüldüğü üzere ya da yazma becerilerinin (işlevsel değerlendirme) kişinin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ düzeyi ve yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda yazma becerileri beklenenin önemli ölçüde altındadır.
2. b) A tanı ölçütündeki bozukluk, okul başarısını ya da yazılı metin derlemeyi gerektiren günlük yaşam etkinliklerini (örneğin; dilbilgisi kuralları yönünden doğru cümleler ve iyi düzenlenmiş paragraflar yazma) önemli ölçüde bozar.
3. c) Duyusal bir bozukluk varsa bile yazma becerisi sorunları genellikle buna eşlik edenden çok daha fazladır.

 Özgül Öğrenme Güçlüğü – Matematik Bozukluğu – Diskalkuli

Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından hazırlanan psikiyatrik bozukluk tanı sınıflandırmasında (DSM-IV) belirlenen Matematik Bozukluğu ölçütleri şunlardır:

1. a) Bireysel olarak uygulanan standart testler ile ölçüldüğü üzere, kişinin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ düzeyi ve yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda matematiksel becerileri beklenenin önemli ölçüde altındadır.
2. b) A tanı ölçütündeki bozukluk, okul başarısını ya da matematik becerileri gerektiren günlük yaşam etkinliklerini önemli ölçüde bozar.
3. c) Duyusal bir bozukluk varsa bile matematik becerisi sorunları genellikle buna eşlik edenden çok daha fazladır.

Matematik bozukluğunun dört yetenek grubunda olduğu belirlenmiştir:

1. Dil yetenekleri (Matematik terimlerini anlama ve yazılı problemleri, matematik sembollerine çevirme),
2. Algısal yetenek (Sembolleri tanıma, anlama ve sayıları kümeleştirme yeteneği, anlamlı şekilde saymayı öğrenmede bozukluk),
3. Matematik yetenekleri (Toplama, çıkarma, çarpma, bölme ve temel işlemlerin sırasını izleme, aritmetik işlemlerini yapmada güçlük)
4. Dikkat yetenekleri (Rakamları doğru yazma ve işlem sembollerini doğru gözleme).

Kaynakça:

APA. (2000). Diagnostic and statiscal manual of mental disorders:DSM IV. Washington, D.C.: American Psychiatric Association.